|
TŁO
BADAŃ NAUKOWYCH W PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Puszcza
Białowieska stanowi bezcenne laboratorium przyrody. Pomimo trwającej
od 1915 r. gospodarki leśnej, zachowane tu zostały największe na
Ziemi zasoby niżowych naturalnych lasów liściastych i mieszanych
charakterystycznych dla klimatu umiarkowanego. Poza Obszarem Ochrony
Ścisłej Białowieskiego Parku Narodowego (47 km2), mniejsze płaty
starodrzewi naturalnego pochodzenia są rozrzucone nieregularnie na
całym obszarze Puszczy. Stanowią one rezerwuar bogactwa gatunków,
różnorodności struktur, wzajemnych powiązań i procesów,
charakterystycznych dla lasów naturalnych. Las naturalny jako arena
nieustannej ewolucji, podlega przemianom dostosowującym go do
zmiennych warunków środowiska zewnętrznego - głównie klimatu i
czynników pochodnych, a także efektów rozwoju cywilizacyjnego
(np. zanieczyszczenia powietrza).
Gospodarka
leśna, której celem jest zapewnienie ciągłości produkcji wartościowego
z punktu widzenia człowieka surowca drzewnego, radykalnie zmieniła
charakter europejskich lasów, modyfikując skład gatunkowy,
strukturę i wiek drzewostanów. Sztuka racjonalnego sterowania
systemami naturalnymi okazała się zgubna dla słabo poznanej
tkanki ich mikrokosmosu. Skupienie uwagi na samym drzewostanie i
jego zdolności produkcyjnej doprowadziło do zniszczenia mechanizmów
autoregulacji ekosystemów, a w konsekwencji do nasilenia się w XX
wieku zjawisk o charakterze klęskowym. Katastrofalnym szkodom w
drzewostanach gospodarczych, powodowanym przez owady lub
patogeniczne grzyby, towarzyszą doniesienia o utracie przez Ziemię
kolejnych gatunków i rosnącym zagrożeniu wielu innych. Stąd
ogromne zainteresowanie różnorodnością biologiczną i metodami
jej ochrony. Różnorodność biologiczna to określone gatunki, ich
wzajemne powiązania funkcjonalne i wynikające z nich relacje ilościowe
i jakościowe. Na szczególną uwagę zasługuje różnorodność
najbardziej zagrożona. W przypadku lasów jest ona związana z
pozostałościami lasów pierwotnych. Stąd olbrzymie, ciągle rosnące
zainteresowanie naukowymi badaniami w Puszczy Białowieskiej,
stanowiącej bezcenny punkt odniesienia dla wszystkich innych lasów
niżowych strefy umiarkowanej.
źródło:
Białowieski Park Narodowy, dodano: 05.12.2005r. |
