|
SZLAKI
W GORCZAŃSKIM PARKU NARODOWYM
Przez
teren Parku przebiega 14 znakowanych szlaków turystycznych i 9
szlaków spacerowych o łącznej długości 109 km. Są zróżnicowane
pod względem trudności i czasu przejścia. Na szlakach
spacerowych można odpocząć nad górskim potokiem, obserwować
ślady zwierząt, poznać różnorodność szaty roślinnej. Niektóre
ułatwiają dojście do centralnej części Parku - na przełęcz
Borek czy Jaworzynę Kamienicką, łączą jego obrzeża ze
szlakami grzbietowymi. Na najwyższe szczyty: Turbacz, Kudłoń
czy Gorc prowadzą szlaki trudniejsze niezwykle widokowe i
interesujące pod względem przyrodniczym. Wiodą przez stare,
naturalne lasy oraz miejsca historyczne, związane z okresem międzywojennym
i wydarzeniami II wojny światowej. Umożliwiają poznanie zjawisk
przyrody i śladów kultury pasterskiej.
Najciekawsze
szlaki turystyczne (w nawiasach podano czas przejścia szlaku):
Szlak
Zielony (3,5 godziny)
Koninki
- Polana Tobołów - Suhora - Obidowiec - Stare Wierchy
Szlak
zainteresuje turystów dzięki rozległym widokom roztaczającym
się z grzbietowych polan. Na jednej z nich - Suhorze znajduje się
jedyne w Polsce górskie obserwatorium astronomiczne. Celem wędrówki
jest schronisko na Starych Wierchach, które w okresie II wojny światowej
stanowiło bazę partyzancką dla oddziałów AK.
Trasa
zaciekawi także przyrodników. Na grzbiecie Suhory można poznać
jedno ze zbiorowisk leśnych regla dolnego - buczynę karpacką, a
na stokach Obidowca - drzewostan strefy przejściowej między
reglami. Na długim odcinku trasa pokrywa się ze ścieżką
edukacyjną "Wokół doliny Poręby".
Szlak Niebieski (2,5 godziny)
Koninki
- Średnie - Czoło Turbacza - Turbacz
Najpopularniejszy
od strony północnej szlak prowadziący na Turbacz. Warto podjąć
trud wycieczki by poznać gorczańskie lasy - trasa prowadzi
bowiem przez obszar dawnego rezerwatu "Turbacz" im. Wł.
Orkana. Fragmenty buczyny karpackiej i górnoreglowych borów świerkowych
uznawane są za najstarsze w Gorcach. Zachwycają okazałe
pomnikowe drzewa i młode pokolenie lasu pojawiające się w
miejscach gdzie dociera światło. Wędrówkę urozmaicają piękne
grzbietowe polany m.in. Średnie, Hala Turbacz. Na Czole Turbacza
obejrzeć można wykuty w skale napis opisywany przez Władysława
Orkana w powieści "W roztokach".
Szlak Zielony (5 godzin)
Niedźwiedź
- Orkanówka - Turbaczyk - Czoło Turbacza - Turbacz
Szlak
wyznaczony w 1929 roku prowadzi przez ulubione miejsca Władysława
Orkana, dlatego często nazywany jest szlakiem pamiątek
orkanowskich. Po drodze można odwiedzić Orkanówkę - dawną
jego siedzibę, nad którą góruje Pustka. Na malowniczej polanie
Łąki w latach 20 ubiegłego wieku znajdowała się niewielka bacówka,
wybudowana przez pisarza. Widok na dolinę Roztoki był inspiracją
wierszy zebranych w tomie "Z martwej roztoki".
Warto
zatrzymać się na polanie Turbaczyk, bowiem roztaczające się z
niej widoki należą do najpiękniejszych w Gorcach.
Na
szlaku poznać można świat roślin leśnych i łąkowych, a także
naturalne buczyny porastające stoki Kopieńca i Turbaczyka. Panujący
spokój i cisza ułatwiają obserwację ptaków, które w starych
drzewach znalazły bezpieczne kryjówki (np. sowy i dzięcioły, w
tym rzadki w Polsce dzięcioł białogrzbiety).
Szlak Żółty (5 godzin)
Lubomierz
Przysłop - Jaworzynka - Kudłoń - przełęcz Borek - Turbacz
Nazywany
jest szlakiem 10 polan. Wyznaczył go w 1926 roku ksiądz Walenty
Gadowski, twórca tatrzańskiej Orlej Perci, działacz
tarnowskiego Oddziału PTT.
Prowadzi
przez widokowe gorczańskie polany. Na kilku z nich m.in. na
polanie Podskały, zachowały się szałasy pasterskie. Przełęcz
Borek jest miejscem interesującym dla geografów. Intensywna
erozja niewysokiej przełęczy przez potok Kamienica grozi
przerwaniem grzbietu i połączeniem wód z potokiem Konina. Tego
typu zjawisko nazywa się kaptażem. Na stokach Mostownicy można
obejrzeć zbiorowisko buczyny karpackiej z czosnkiem niedźwiedzim
i płaty bujnych ziołorośli.
Szlak Zielony (3,5 godziny)
Węzeł
szlaków nad Halami Gorcowymi - Jaworzyna Kamienicka - Polana
Gabrowska
Szlak
prowadzi głównym grzbietem, przez kilka malowniczych polan. Jedną
z nich jest Jaworzyna Kamienicka z zabytkową kapliczką z 1904 r.
Stąd wyraźna ścieżka prowadzi do największej w Gorcach
jaskini, nazywanej "Zbójecką Jamą".
Na
trasie znajdują się miejsca związane z historią międzywojenną,
kiedy w Gorcach powstawały wzorcowe ośrodki hodowlane i
intensywnie rozwijało się pasterstwo. Czasy II wojny światowej
przypomina polana Bieniowe, na której w październiku 1944 r.
rozegrała się bitwa partyzantów z Niemcami. Jeden z jej
uczestników, plutonowy Władysław Pisarski "Piwonia",
pozostał w Gorcach na zawsze. Przy szlaku znajduje się jego grób.
Szlak Czarny (2 godziny)
Łopuszna
- Jankówki - Zielenica
Szlak
łączy malowniczą podhalańską wieś z głównym szlakiem
beskidzkim. Na trasie znajduje się największe w Gorcach jeziorko
osuwiskowe - Pucołowski Stawek. Podczas wędrówki stromymi,
kamienistymi zboczami Wyszniej można poznać zbiorowisko kwaśnej
buczyny górskiej, a na polanie Jankówki bogactwo roślin łąkowych,
w tym storczyków. Malownicze widoki, panoramy Tatr czynią szlak
jeszcze bardziej atrakcyjnym.
Szlak Czerwony (7,5 godziny)
Rabka
- Maciejowa - Stare Wierchy - Rozdziele - Hala Turbacz - Turbacz -
Hala Długa - Kiczora - Zielenica - Przełęcz Knurowska
Jest
to część głównego szlaku beskidzkiego im. Kazimierza
Sosnowskiego. Znajdują się przy nim trzy gorczańskie
schroniska.
Trasa
zainteresuje przyrodników - umożliwia poznanie dolnoreglowych
buczyn i wysokogórskiego boru świerkowego, osiągającego na
Turbaczu niemal górną granicę lasu. Świerki porastające najwyższy
szczyt w Gorcach cechują się nietypowym pokrojem i występowaniem
w niewielkich grupach. Ich korony rozbudowane są od strony
zawietrznej (formy sztandarowe). Widoki z grzbietu głównego są
wyjątkowo rozległe: od Beskidu Wyspowego, przez Średni, Pasmo
Polic, masyw Babiej Góry, Pasmo Podhalańskie po Tatry.
Las na
Turbaczu leży poza granicami Parku. Jest mocno eksploatowany
przez właścicieli. Wywóz drewna odbywa się drogą, którą
biegnie szlak, dlatego w czasie opadów jest błotnisty i trudny
do przejścia.
Uwaga:
Z
dniem 1.10.2002r. ze względów ochronnych został zlikwidowany
czarny szlak z przełęczy Borek na polanę Gabrowską.
źródło:
Gorczański Park Narodowy, dodano: 09.12.2005
|
