ZASADY
PROWADZENIA BADAŃ NAUKOWYCH NA TERENIE BABIOGÓRSKIEGO PARKU
NARODOWEGO
Niekiedy
obiektem badań stają się bardzo rzadkie gatunki, których
populacje mogą liczyć zaledwie kilka-kilkadziesiąt osobników. W
tym przypadku ograniczenia w prowadzeniu badań są bezwzględnie
potrzebne. Dotyczy to również badań, które mogą być
realizowane poza terenem Parku lub tych, których „jakość”
budzi wątpliwości.
Zainteresowani
prowadzeniem prac naukowo – badawczych na terenie BgPN zobowiązani
są do złożenia wniosku do Dyrektora Parku o wydanie zezwolenia na
prowadzenie badań. Zasady ubiegania się o pozwolenie na
prowadzenie badań naukowych jak również sposobu prowadzenia badań
określa Zarządzenie Dyrektora BgPN w sprawie prowadzenia badań
(Nr uchwały 125/03 z dnia 01.01.2003 r.).
Zasady
prowadzenia działalności naukowej w Babiogórskim Parku Narodowym
1.
Cele badań naukowych:
-
Szczegółowe
poznanie i zinwentaryzowanie elementów przyrody żywej i nieożywionej.
Dostarczenie naukowych podstaw ochrony przyrody Parku.
-
Poszukiwanie
i udoskonalanie metod i systemów monitorowania oraz
prognozowania zmian w środowisku przyrodniczym Parku.
-
Poznanie
zjawisk i procesów o charakterze ogólnoprzyrodniczym, których
zbadanie jest możliwe tylko na terenie parku narodowego ze względu
na charakter, stopień naturalności i stan ochrony przyrody
parku.
-
Poznanie
i określenie stopnia reprezentatywności i odrębności
przyrody Parku w stosunku do przyrody regionu.
-
Poznanie
wpływu wszystkich aspektów działalności człowieka na
przyrodę Parku.
Pierwszeństwo w realizacji mają badania długofalowe i
kompleksowe, w tym monitoring i inwentaryzacja zasobów.
2.
Dopuszczalne metody badawcze
-
Preferowanym
sposobem prowadzenia badań jest obserwacja jako metoda
nieinwazyjna.
-
Stosowanie
metod eksperymentalnych i inwazyjnych, naruszających organizację
lub wpływających na funkcjonowanie układów ekologicznych, można
dopuścić w wyjątkowych przypadkach, a warunki eksperymentu
muszą zostać zaopiniowane pozytywnie przez Radę Parku.
Pozyskanie okazów przyrodniczych powinno odbywać się tylko w
ilościach niezbędnych do przeprowadzenia badań.
-
Nie
dopuszcza się stosowania metod badawczych polegających na
pozyskaniu roślin i zabijaniu zwierząt z gatunków rzadkich i
zagrożonych na terenie Parku i w skali kraju.
-
Wykluczone
jest stosowanie eksperymentów powodujących nieodwracalne
zmiany środowiska przyrodniczego.
-
Niedopuszczalna
jest introdukcja obcych gatunków (podgatunków, ras) roślin,
grzybów i zwierząt.
-
Okazy
przyrodnicze uzyskane w trakcie badań nie mogą być przejęte
na własność badacza, lecz powinny być zdeponowane w
jednostce muzealnej lub instytucie naukowym posiadającym
kolekcję.
3.
Udostępnianie Parku do badań
-
Działalność
naukowa może być prowadzona wyłącznie na podstawie
zezwolenia Dyrektora Parku.
-
Dyrektor
wydaje zezwolenie po zasięgnięciu opinii Rady Parku oraz działu
nauki Parku. Opinia Rady nie jest konieczna przy pracach krótkoterminowych,
niezwiązanych z ingerencją w środowisko przyrodnicze Parku z
wyjątkiem badań prowadzonych na terenie objętym ochroną ścisłą.
-
Badania
naukowe w Parku mogą prowadzić instytucje naukowe, a
organizacje i towarzystwa przyrodnicze oraz osoby prywatne po
uzyskaniu referencji instytucji naukowych. W Parku mogą również
być prowadzone badania naukowe lub wykonywane ekspertyzy:
zlecone przez Dyrektora Parku innym instytucjom lub ich
pracownikom, własne, realizowane przez pracowników Parku.
-
Studenci
wykonujący badania w ramach prac magisterskich, inżynierskich
i dyplomowych muszą przedstawić wniosek o zgodę na realizację
badań podpisaną przez naukowego opiekuna.
-
Instytucje
lub osoby z zagranicy mogą występować o zgodę na prowadzenie
badań po uzyskaniu pozytywnej opinii współpracującego z nimi
polskiego ośrodka naukowego .
-
Pisemny
wniosek o zgodę na realizację badań w Parku powinien zawierać:
pełny tytuł tematu badawczego, informacje o celu badań i ich
znaczeniu, sformułowaną tezę badawczą, opis założeń
metodycznych badań, informacje o terminie i miejscu realizacji
prac terenowych, uzasadnienie konieczności prowadzenia badań
na terenie Parku, określenie charakteru i ilości materiału
dokumentacyjnego planowanego do pozyskania na terenie Parku wraz
z uzasadnieniem konieczności jego pobrania, dane o kierowniku
oraz o wielkości zespołu badawczego, określenie zakresu
oczekiwanej pomocy ze strony Parku, zobowiązanie, że wyniki
badań zostaną przekazane Parkowi (zob. pkt IV – 1).
-
Rozpoczęcie
prac badawczych może nastąpić dopiero po uzyskaniu zezwolenia
określającego warunki i zasady realizacji badań. Zezwolenie
należy przedstawiać w trakcie prac w terenie na każde żądanie
służb Parku.
-
Zamiar
zakładania powierzchni badawczych na terenie BPN wymaga
uzgodnienia ich lokalizacji, oznakowania granic i obiektów
pomiarowych. Po założeniu powierzchni w terenie, prowadzący
badania zobowiązany jest do złożenia w BPN dokumentacji
kartograficznej ich rozmieszczenia oraz opisu technicznego.
Powierzchnie czasowe powinny być zlikwidowane po wykonaniu badań,
wszelkie oznaczenia i wyposażenie usunięte, a teren przywrócony
do stanu wyjściowego.
-
Niestosowanie
się do warunków określonych w zezwoleniu może spowodować
jego cofnięcie.
-
W
terminie do 31 stycznia każdy wykonawca zobowiązany jest do
przedstawienia krótkiego sprawozdania z przebiegu badań i
informacji o zebranym materiale w minionym roku kalendarzowym.
-
Po
zakończeniu tematu wykonawca zobowiązany jest w ciągu 6 miesięcy
złożyć sprawozdanie końcowe, zawierające informacje o
sposobie publikowania wyników badań i miejscu przechowywania
zebranych materiałów dokumentacyjnych.
-
Park
może zobowiązać instytucję badawczą do zebrania duplikatu
materiałów naukowych i przekazania ich do zbiorów Parku. O
wymaganiach takich wykonawca musi zostać poinformowany przy
otrzymaniu zgody na prowadzenie badań.
-
Wnioski
należy nadsyłać do 31 października roku poprzedzającego
planowane badania. Wyjątkowo w uzasadnionych przypadkach
dopuszcza się wnioskowanie o zgodę na realizację tematu
badawczego w roku bieżącym, ale nie później niż do 3I
marca.
-
Dla
badań prowadzonych w ramach projektów badawczych realizowanych
ze środków KBN pożądane jest uzyskanie opinii Rady Parku
przed złożeniem wniosku do KBN.
4.
Gromadzenie i udostępnianie materiałów badawczych
-
Realizatorzy
tematów naukowych zobowiązani są do przekazania do biblioteki
Parku 2 egzemplarzy opublikowanych wyników prac. W przypadku
badań zakończonych, których wyniki nie zostały opublikowane
– 1 egzemplarz zawierający rezultaty badań. Jeśli badania
nie zostały podsumowane, należy złożyć szczegółowe
sprawozdanie.
-
Udostępnianie
innym osobom niepublikowanych materiałów badawczych znajdujących
się w zbiorach Parku wymaga poinformowania o tym ich autora i
odnotowania tego w ewidencji parkowej.
-
Instytucje
naukowe i osoby, które zamierzają pozbyć się materiałów
naukowych pochodzących z terenu BPN, powinny przekazać je do
zbiorów Parku.
źródło:
Babiogórski Park Narodowy, dodano: 18.01.2006r.
|