Babiogórski Park NarodowyBiałowieski Park NarodowyBiebrzański Park Narodowy

Bieszczadzki Park NarodowyBory Tucholskie Park NarodowyDrawieński Park Narodowy

Gorczański Park NarodowyPark Narodowy Gór StołowychKampinowski Park Narodowy

Karkonowski Park NarodowyMagurski Park NarodowyNarwiański Park Narodowy

Ojcowski Park NarodowyPieniński Park NarodowyPoleski Park Narodowy

Słowiński Park NarodowyŚwiętokrzyski Park Narodowy

Tatrzański Park NarodowyPark Narodowy Ujście WartyWielkopolski Park Narodowy

Wigierski Park NarodowyWoliński Park Narodowy

  

     

Magurski Park Narodowy

Magurski Park Narodowy

Krempna 59, 38-232 Krempna

tel./fax.: +48 (013) 441 40 99; 441 44 40

www: www.magurskipn.pl  email: magurskipn@pro.onet.pl 


 Przyroda  O Parku | Geologia | Flora | FaunaOchrona |
 Kultura  Historia Terenu |
 Edukacja  Oferta Edukacyjna
 Turystyka  Regulamin Parku | Szlaki | Mapy |

 Badania naukowe

 

HISTORIA TERENU

   

HISTORIA TERENU MAGURSKIEGO PARKU NARODOWEGO
 

Wędrując po Beskidzie Niskim (oczywiście szlakami turystycznymi) spotykamy liczne „pamiątki przeszłości” zarówno bardzo odległej jak i tej niedawnej.

 

Kamienne narzędzia z epoki neolitu znalezione w miejscowości Pielgrzymka, liczne znaleziska z epok brązu i żelaza z obszaru górnej Wisłoki i rzymskie monety odnalezione w Nowym Żmigrodzie świadczą, że okolica była zamieszkiwana od najdawniejszych czasów.

 

Najstarsze ślady wczesnośredniowiecznych grodów obronnych (z VIII w.) – grodziska Walik niedaleko miejscowości Brzezowa i Zamczysko leżące na południe od Starego Żmigrodu są dowodami istnienia na tym terenie państwa Wiślan.

 

W X i XI w miała miejsce pierwsza akcja osadnicza prowadzona przez zakony Benedyktynów z Tyńca i Cystersów z Koprzywnicy. Nasilenie kolonizacji przypada na okres rządów Kazimierza Wielkiego. Wówczas w dolinie Wisłoki założono miasta Nowy Żmigród, Osiek i Dębowiec oraz lokowano liczne wsie na prawie polskim i magdeburskim (niemieckim).

 

Koniec wieku XIV oraz wiek XV to czas wielkich migracji. Wówczas na teren Beskidu Niskiego przybyli pasterze bałkańscy tzw. „Wołosi”, Rusini ciągnący z Karpat Południowych wzdłuż Beskidów na zachód, ludność węgierska uciekająca po upadku powstań chłopskich oraz uchodźcy religijni ze Słowacji. Z przenikania się elementów kultur wołoskiej i ruskiej narodziła się pastersko – rolnicza grupa etniczna Łemkowie. Powstają liczne wsie lokowane na prawie wołoskim, które lepiej sprawdzało się w warunkach gospodarki górskiej. Intensywne migracje przyczyniły się do ożywienia gospodarczego. Mieszkańcy miast zajmowali się głównie rzemiosłem i handlem. Ludność wiejska oprócz pasterstwa trudniła się m. in. produkcją smoły drzewnej, wypałem węgla drzewnego i wyrobem gontów. Istniały również miejscowości o charakterze przemysłowym, w których zajmowano się hutnictwem szkła. Dziś pozostały po nich jedynie nazwy jak Huta Polańska czy Huta Krempska.

 

Rozwój gospodarczy przerywały liczne najazdy. W 1474 roku wiele osad padło ofiarą wojsk węgierskich króla Macieja Korwina. W 1655 roku dotarły tutaj wojska szwedzkie, a dwa lata później spustoszenia dokonały oddziały księcia Jerzego II Rakoczego.

 

W latach 1769 – 1772 Beskid Niski stał się areną krwawych walk oddziałów konfederatów barskich z armią carycy Katarzyny. W pobliżu miejscowości Grab w jednej z bitew ciężko ranny został Kazimierz Pułaski.

 

W maju 1772 roku na ziemie Beskidu Niskiego Wkroczyły wojska austriackie dokonując I rozbioru Polski.

 

W okresie Wiosny Ludów przez przełęcze beskidzkie przedostawali się ochotnicy, którzy zasilali oddziały generała Józefa Bema.

 

Najkrwawsze walki na terenie Beskidu Niskiego podczas I wojny światowej toczyły się podczas tzw. „Operacji Gorlickiej”. 2 maja 1915 roku połączone armie austro – węgierska i pruska rozpoczęły ofensywę, w wyniku której wojska rosyjski zostały odrzucone za linię Sanu. Świadectwem tamtych wydarzeń jest 406 cmentarzy wojennych porozrzucanych wzdłuż ówczesnej linii frontu, od Krakowa i Zakopanego do Jasła i Krempnej, w których chowano wszystkich poległych żołnierzy, także rosyjskich. Za tworzenie cmentarzy odpowiadała specjalna austriacka jednostka wojskowa – Wydział Grobów Wojennych, na czele której stał mjr Broch. Przy projektowaniu i budowie obiektów brało udział wielu wybitnych architektów, a także artystów malarzy, rzeźbiarzy a nawet ogrodników. Dzięki temu ich kompozycja i rozplanowanie są nieprzypadkowe i cmentarze doskonale wpisują się w krajobraz beskidzki.

 

Również II wojna światowa ciężko doświadczyła ten region. Już 1 września 1939 roku doszło do potyczek z oddziałami słowackimi, a w dniach 7–8 września batalion Obrony Narodowej z Rzeszowa walczył z oddziałami hitlerowskimi w pobliżu miejscowości Żydowskie i Krempna. Na prowadzoną na tym terenie zbrojną działalność konspiracyjną okupant odpowiedział wzmożonym terrorem, aresztowaniami, wysyłkami do obozów koncentracyjnych i egzekucjami. W 1942 roku dokonano masowej zagłady ludności żydowskiej pochodzącej z dorzecza górnej Wisłoki, szczególnie z Nowego Żmigrodu. Żydów rozstrzelano m. in. pod Hałbowem, gdzie znajduje się zbiorowa mogiła. 

 

We wrześniu 1944 roku Armia Czerwona i I Korpus Czechosłowacki stoczyły ciężkie walki o przełęcz Dukielską. Otwarcie drogi na drugą stronę Karpat okupiono ogromnymi stratami. Ślady działań wojennych w postaci okopów, bunkrów, fragmentów uzbrojenia i niewypałów są odnajdywane do dziś.

 

Na skutek działań wojennych i zawieruchy, która trwała jeszcze 2 lata po zakończeniu wojny, wioski Beskidu Niskiego opustoszały a przeciętne zaludnienie tego terenu wynosiło kilka osób na km2.


źródło: Magurski Park Narodowy, dodano: 11.12.2005r.

 

.: noclegi

.: wycieczki piesze
.: wycieczki rowerowe
.: wycieczki objazdowe
.: foto safari
.: spływy kajakowe

.: zielone szkoły

    

    

   

.: forum

.: księga gości

.: o nas

.: kontakt 

.: reklama

.: mapa strony

 

 

   

       

All original material and HTML coding © Parki.pl All rights reserved.